AĞVA KİLİMLİ FALEZLERİ

Haziran 2017

PLANKTONLAR KARADENİZ’DE

Ağva Kilimli Falezleri son yıllarda favori yerlerimden biri oldu.  İstanbul’a yakın ama bir o kadar virajlı yolu var. Butik otel, pansiyon ve  kamp seçenekleriyle (tesis ve ya doğa) hafta sonları iyi bir seçenek olabilir. Kilimli ise resturant ve bir sahil plaj işletmesi dışında tesis olmayan kendinizi doğada hissedeceğiniz  Ağva’ya 5 km uzaklıkta üstelik kampta yapabileceğiniz, manzarasıyla nefes kesen bir yer. 17 Haziran’da gittiğimizde ise haberlerde rastladığımız denize yeşil rengini veren planktonların hala Karadeniz’de olduğunu görünce heyecanlanmadığımızı söylersem yalan olur.

AĞVA FALEZLERİ

Geldiğimiz şu cennet, Ağva denilen yerdi 
Virajı çok olsa da görülmeye değerdi, demiş şair.

KİLİMLİ FALEZLERİ

NEDİR BU Emiliania Huxleyi Plaktonu

Neredeyse tüm deniz gıda ağlarının temelini oluşturan, binlerce farklı fotosentetik plankondan biri olduğunu ve okyanusta ve denizlerde  özgürce kaydığını, sürüklendiğini okudum.

Emiliania Huxleyi Kokolitleri şeffaf ve genelde renksiz olduğunu, ancak su sütununda ışığı çok etkili bir şekilde kıran kalsitten oluştuklarını, sayısal olarak en fazla bulunan ve yaygın kokolinfor türü olduğuna rastladım makalelerde.

AĞVA KİLİMLİ KOYU

İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi ve TÜDAV Başkanı Prof. Dr. Bayram Öztürk gazetelere verdiği röportajda “Geçmişte İğneada, Kilyos arasında yayılım gösteren turkuaz plankton artışı, bu yıl Sinop açıklarından İğneada’ya kadar uzandı.        ” İstanbul Boğazı’nda değil, Marmara, Ege ve Karadeniz’de de görüldüğünü hatırlatan Öztürk, “Belli bir sıcaklıkta çoğalan planktonların hava durumunun beklenen şekilde devam etmesi durumunda popülasyonunu ay sonuna kadar koruyarak Boğaz’ı turkuaza boyamaya devam etmesi bekleniyor, diye açıklamış.

Okyanusun üst, güneş ışığı altında katmanlarında yaşayan bu mikroskopik canlılar fotosentez yaptıklarına inanmak zor değil mi? Su koşulları elverişli olduğunda, bazen 100.000 kilometrekarelik (İngiltere büyüklüğü) büyük çapta çiçek açma kapasitesine bile sahip oluyorlarmış.

Haziran ayında Sahra’dan gelen yağmurların bunu tetiklediğini söylüyor bilim adamları. Fitoplankton üretkenliği gezegen iklimimizi düzenleyen başlıca güçlerden biriymiş üstelik.

NEFES ALIŞIMIZI PLAKTONLARA BORÇLUYUZ

Dünyanın oksijenin ağaçlardan geldiğini düşünürdük değil mi? Oysa artık daha çok okyanus ve plaktonlardan geldiğini biliyoruz. Bazıları  %80, bazıları da % 50 oranında planktonlardan geldiğini söylüyor. Oksijenin bol üretildiği yerler okyanus yüzeylerindeki Cyanobacteria adlı bakterilermiş.

Okyanustaki karbon döngüsünde çok önemli bir rol oynarlar, çünkü ölürken okyanus tabanının dibine batan kalsiyum karbonat eko-iskeletlerini oluştururlar. Bu oluşumlar milyonlarca yıldır denizden karbon çekmektedir. Tıpkı mercanlar gibi. Ayrıca dünyanın en büyük kalsit üreticilerinden biridir planktonlar.

BU FOTOĞRAFI ÇEKERKEN DENİZ KARAYİPLER GİBİ DİYE DÜŞÜNMEDEN EDEMEDİM.

BU PLAKTON NEDEN TURKUAZ RENGİ GÖSTERİYOR DENİZİN RENGİNİ?

“Emiliania huxleyi” kısaltılmış adıyla EHUX yoğun çiçeklendiği sırada çarpıcı optik etkisiyle denizlerin üzerinde sımsıcak bir turkuaz renk görünmesine sebep olduğunu çoğumuz bizzat şahit olduk bu ay İstanbul’da Boğaz’da.  Suyun içine asılı kalan küçük aynalar gibi, gelen güneş ışığının önemli miktarda sudan dışarı yansımasına neden oluyormuş.  Emiliania huxleyi kokolitleri şeffaf ve genelde renksiz olduğu, ancak su sütununda ışığı çok etkili bir şekilde kıran kalsitten oluşurtuğu anlatılıyor makalelerde.

KİLİMLİ FALEZLERDE KENDİMİ ÇOK İYİ HİSSEDİYORUM. PLANKTONLARLA TURKUAZ RENKLİ MANZARA DAHA DA ENERJİMİZİ YÜKSELTTİ.

Okyanusunlarda ve denizlerde fotosentez için ışığa ihtiyacı olduğundan yüzeye yakın duruyorlarmış. Neredeyse tüm deniz gıda ağlarının temelini oluşturan, binlerce farklı fotosentetik planktondan biri  EHUX bakalım ne kadar fotoğraflarımızı, gözlerimizi, ruhumuzu turkuaz rengine bulayacak..

AĞVA ETKİNLİK HARİTASI